Boetnaalden
aan de Sint-Antoniuskerk te Blankenberge
is mijn project binnen
de 'Beeldige Wandeling 2016'
Curator Hugo Brutin
Organisatie: Zomersculpturen Blankenberge
09/07-09/10/2016
'Boetnaalden', of de eeuwige symbiose tussen vissersgemeenschap & kerk.
Het relaas:
Bij de ontdekkingswandeling door Blankenberge ging mijn aandacht vooral naar de Sint-Antoniuskerk. De sereniteit van de site, de tuin die in het verlengde van het (korte)schip ligt en vooral de aan de buitenzijde half ingemetselde zuil naast het portaal, trokken mijn aandacht.
In de dagen daaropvolgend werd ik bij het opzoeken van de geschiedenis van kerk en kerkgangers, geraakt door het
mooie ontroerende verhaal.
Kort samengevat gaat het als volgt:
De gotische kerk van midden 14e eeuw werd door calvinisten en watergeuzen in de tweede helft van de 16e eeuw bijna helemaal vernield. Gedurende de 17e eeuw werd het gebouw hersteld en het
schip gedeeltelijk herbouwd. Dit gebeurde grotendeels met fondsen van de vissers.
Ze steunden hun kerk door gezamenlijk op zee te gaan en met de opbrengst van de vangst de heropbouw te financieren.
Bij tegenspoed kreeg de vissersbevolking dan weer zelf (psychische en emotionele)
steun van de kerkvader.
Naar mijn mening is de half ingemetselde zuil, zichtbaar vanbinnen én langs buiten, duidelijk het symbool voor de wederzijdse steun.
Een mooiere basis om, in de vorm van een beeld, een evocatie te maken van deze geschiedenis 'Een eeuwige symbiose tussen vissersgemeenschap en de
kerk' was er niet.
De sterkst mogelijke icoon om een visser te visualiseren is de boetnaald. Met deze naalden boeten de vissers de gaten in de netten dicht zodat het leven
hen niet door de vingers glipt.
De vorm van boetnaalden zijn sterke, ranke verschijningen, maar er zit nog meer in.
Bij het me documenteren over boetnaalden in het Nationaal Visserijmuseum van Oostduinkerke, kreeg ik te horen dat de verschillende onderdelen van de naalden naar lichaamsdelen genoemd worden. Hierdoor krijgen ze een zeer menselijk karakter/gelaat.
Architecturaal gezien is er een sterk vorm-verwantschap tussen de gotische spitsbogen en de boetnaaldpunten. Die versterkt de visuele relatie tussen het kerkgebouw en de boetnaalden zelf.
Bij het creëren van de boetnaalden-vormvarianten is een poging gedaan om de eenheid van “zijn” zichtbaar te maken.